مقالات وارده يزدفردا
چشم‌انداز بيست ساله مهم‌ترين و اساسي‌ترين سند قانوني كشور است
سيد حميد كلانتري
استاندار سابق يزد
چشم‌انداز بيست ساله، مهم‌ترين و اساسي‌ترين سند قانوني كشور است؛ چشم‌انداز روشنگر افق، جهت‌ساز برنامه‌ها، معيار همه تصميمات و سياست‌هاي بلندمدت و محور تنظيم همه برنامه‌هاي ميان‌مدت و كوتاه‌مدت و سرانجام ترازي است براي قانونگذاري و تصويب قوانين، آيين‌نامه‌ها و مقررات.
بر پايه افق چشم‌انداز، قرار است كشور برتر منطقه در زمينه‌هاي اقتصادي، علمي و فناوري و الهام‌بخش در جهان اسلام باشيم و ايران كشوري توسعه‌يافته، امن، مستقل، مقتدر، برخوردار از عدالت و امنيت اجتماعي و دانش پيشرفته باشد.
در سال 1404 قرار است جامعه ايراني بهره‌مند از سلامت، رفاه، امنيت غذايي و محيط زيست مطلوب و به دور از فقر، تبعيض باشد.
بنا بر افق چشم‌انداز، ايراني بايد مسئوليت‌پذير، فعال، ايثارگر، مؤمن، برخوردار از وجدان كاري، انضباط، روحيه تعاون و سازگاري اجتماعي، معتقد به انقلاب و نظام اسلامي و شكوفايي ايران باشد. و البته ملاحظات، آرمان‌ها و ارزش‌هاي متعالي ديگري براي ايران و جامعه ايراني در سند چشم‌انداز ترسيم شده كه هر يك مستقلا از اهميت بسيار بالايي برخوردار است.
با وجود اين، به نظر مي‌رسد هنوز چشم‌انداز به عزم ملي تبديل نشده و مسئله و دغدغه مسئولان نظام و مديران اجرايي كشور در همه سطوح اجرايي نيست. اين در حالي است كه چشم‌انداز بايد در فرهنگ عمومي جامعه، آنچنان رسوخ كند كه همه مردم از قشرهاي مختلف، به ويژه گروه‌هاي مرجع، صاحب‌نظران و انديشمندان، اساتيد و علما، دانشجويان و معلمان و دانش‌آموزان، صنعتگران و كارآفرينان، كشاورزان و كارگران و همه و همه، درك روشن و مشخصي از آن داشته باشند و روزمره و حتي در محاوره‌هاي عادي خود از آن سخن بگويند.
يكي از كشورهاي مثال‌زدني در زمينه تدوين و اجراي سند چشم‌انداز، مالزي است كه برنامه 2020 آن، زبانزد همگان است؛ مهم‌ترين سند افتخار در كارنامه «ماهاتير محمد»، رئيس‌جمهور شايسته مالزي، توجه به اين سند و پيگيري مستمر آن بوده است.
در سال‌هاي آغازين تصويب و اجراي اين سند، همه جاي اين كشور و تبليغات خياباني و توليدات فرهنگي و رسانه‌اي مالزي، متأثر از اين سند بود، به گونه‌اي كه حتي رانندگان تاكسي نيز در آنجا در جريان مباحث و موضوعات چشم‌انداز بوده و در اين زمينه با مسافران خود گفت‌وگو مي‌كردند و براي فرهنگ‌سازي و ايجاد حساسيت اجتماعي گسترده، آهنگ‌ها و سرودهايي هم مبتني بر مضامين چشم‌انداز ساخته شد.
اما حال اين پرسش مطرح است با توجه به اين‌كه هم‌اكنون بيش از دو سال از زمان مقرر دوره اجراي چشم‌انداز مي‌گذرد، جامعه ما چقدر متناسب با اهميت موضوع، دلمشغول و حساس است؟ غفلت بخش‌هاي زيادي از جامعه در جاي خود نگران‌كننده است اما نگراني اصلي اين‌كه بسياري از مسئولان و دست‌اندركاران اداره امور كشور كه بايد در جريان برنامه‌ريزي توسعه و اهداف سند چشم‌انداز باشند، از محتوا و اصل سند غافل و بي‌خبر و يا گاه بي‌اعتنايند.
رئيس مجلس در همايش ملي سند چشم‌انداز ـ كه در اواخر سال گذشته برگزار شد ـ به درستي تأكيد كرد كه بايد همه مديران كشور در يك برنامه‌ريزي مشخص در زمينه چشم‌انداز آموزش ببينند تا با تمام وجود و به طور كامل نسبت به محتوا و پيام آن، آگاه و پايبند و علاقه‌مند شوند.
توجه كنيم كه زمان به سرعت مي‌گذرد. بيش از دو سال گذشت؛ يعني 10 درصد فرصت از ميان رفت. آيا ارزيابي قابل قبول و جامعي از حسن پيشرفت آرمان‌هاي مقرر در سند چشم‌انداز داريم؟ آيا روش‌هاي نظارتي كارآمد، جامع و اثربخشي براي كنترل روندها و جهت‌‌گيري‌ها و اقدامات و برنامه‌ها داريم؟ آيا مديريت و مديران امور اجرايي كشور از تذكرات حوزه نظارتي واگذار شده به مجمع تشخيص مصلحت، هرچند محدود و ملايم استقبال مي‌كنند؟ متأسفانه، بيشتر برداشت‌ها، خلاف اين انتظار را گواهي مي‌دهد.
و نيز اين پرسش مطرح است كه با توجه به تأكيدات پياپي رهبر انقلاب، مبني بر اهميت اين سند ملي و تاريخي، چرا اتفاقات و اقدامات و سياست‌ها بر اين مدار نمي‌چرخند؟ چرا گزارش‌هاي صريح و روشني از تطابق عملكرد دولت و دستگاه‌هاي اجرايي با اهداف برنامه و چشم‌انداز و اجرايي شدن سياست‌هاي كلي و تحول‌ساز مرتبط با اصل 44 قانون اساسي به جامعه ارايه نمي‌شود؟
بايد توجه داشته باشيم بيش از هشتصد روز از زمان چشم‌انداز گذشته و براي همه ما از نگاه چشم‌انداز يك روز هم بايد مهم باشد، چراكه يك روز با همه رخدادهايش به وسعت ايران پهناور در چشم‌انداز مؤثر است. هر ماه، هر فصل و هر سا،ل بايد گزارش‌هاي اميدبخش و دلگرم‌كننده‌اي از نزديك شدن به اهداف متعالي چشم‌انداز بدهيم و بشنويم.
شايد مهم‌ترين اقدام براي مجمع تشخيص مصلحت، دولت و مجلس طراحي، تدوين و اجراي يك نظام پايش و كنترل و نظارت چندبعدي، چندسطحي و هوشمند و شبكه‌اي و جامع براي ارزيابي و كنترل و رصد نمودن برنامه‌ها و اهداف چشم‌انداز، همراه با ايجاد يك عزم و تعهد ملي؛ نخست براي مسئولان و مديران و بعد براي مردم و جامعه باشد!
در اين راستا چشم‌انداز نه تنها راهگشاي فرداست، بلكه براي امروز هم محوري مؤثر براي وحدت و همدلي واقعي همه علايق، سلايق و گرايش‌هاي سياسي، اجتماعي، مذهبي و قومي فراهم خواهد نمود.
يزدفردا
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
جمعه 27,دسامبر,2024